มนุษย์เกิดมาเสรี แต่ทุกหนทุกแห่ง เขาอยู่ในเครื่องพันธนาการ
มนุษย์เกิดมาเสรี แต่ทุกหนทุกแห่งเขาอยู่ในเครื่องพันธนาการ ใครที่คิดว่าตนเป็นนายคนอื่นย่อมไม่วายจะกลับเป็นทาสยิ่งเสียกว่า ความผันแปรเช่นนี้เกิดขึ้นได้อย่างไรข้าพเจ้าไม่ทราบ อะไรเล่าที่จะพึงทำให้ความผันแปรนั้น กลายเป็นสิ่งที่ชอบด้วยกฏหมาย ข้อนี้ข้าพเจ้าคิดว่าจะตอบปัญหาได้
หากข้าพเจ้าจะพิเคราะห์ถึงแต่กำลัง รวมทั้งผลที่จะอุบัติตามมา ข้าพเจ้าก็จะกล่าวว่า
"ตราบเท่าที่ราษฏรถูกบังคับให้เชื่อฟัง และ เขาก็เชื่อฟัง เขาทำดีแล้ว แต่ทว่าเขาจะทำดียิ่งขึ้น ถ้าหากเขาสลัดแอกออกจากบ่าในทันทีที่เขาสามารถสลัดได้ เมื่อมีใครถือสิทธิเข้าแย่งชิงเสรีภาพไปจากราษฏร ราษฏรก็ย่อมจะมีสิทธิเช่นกันที่จะยื้อแย่งเสรีภาพกลับคืนมา ราษฏรมีสิทธิจะกู้เสรีภาพของตนได้ แต่ไม่มีใครจะมีสิทธิชิงเอาเสรีภาพไปจากราษฏร"
กฏของสังคมนั้นเป็นสิทธิอันศักดิ์สิทธิ์ ซึ่งเป็นรากฐานของสิทธิอื่นๆทั้งมวล แต่ทว่าสิทธิที่กล่าว หาได้มาจากธรรมชาติไม่ หากเป็นสิทธิที่เกิดขึ้นโดยการทำสัญญาตกลงกัน เรื่องของเรื่องจึงอยู่ว่าสัญญานี้มีลักษณะอย่างไร แต่ก่อนจะพูดถึงสัญญา เห็นควรจะพูดถึงเรื่องอื่น ที่เกี่ยวเนื่องกัน
ที่มา:หนังสือ สัญญาประชาคม
จัง จ๊ากส์ รุสโซ่ เขียน
จินดา จินตนเสรี แปลและเรียบเรียง
ชมรมแสงธรรม จัดพิมพ์
ราคา 20 บาท
พิมพ์ที่ ศิริพรการพิมพ์
102 ถนนจอมทอง บางขุนเทียน กรุงเทพมหานคร
ปีที่พิมพ์ พ.ศ.2522
โทร.4 687474
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น